Wat is de invloed van cannabis op alcoholgebruik?

Geschreven door: Nate Seltenrich op 16 november, 2021 (Bijgewerkt op 17 november, 2021)

Alcohol en cannabis: inderdaad vreemde combinaties. Deze vaak samen besproken (en genuttigde) middelen kunnen niet meer van elkaar verschillen. Het ene is een gifstof en het andere een soort sleutel tot een van de meest kritische systemen van het lichaam. Toch blijven de twee nauw met elkaar verbonden in de cultuur, het bedrijfsleven en zelfs het overheidsbeleid, met veelvuldige oproepen om marihuana te legaliseren door het net zo te behandelen als alcohol.

Wetenschappers bestuderen al tientallen jaren verschillende aspecten van de relatie tussen beide, zoals de vraag of het gebruik van de een gepaard gaat met het gebruik van de ander, hun relatieve invloed op de samenleving en de menselijke gezondheid, en hoe alcoholverslaving zich manifesteert via het endocannabinoïdesysteem zelf.

We begrijpen nu dat zelfs als cannabis en alcohol een vergelijkbare sociale rol kunnen spelen – waarbij ze zowel studenten, voetbalmoeders als CEO’s aanmoedigen zich te ontspannen – hun biologische werkingsmethoden en algemene risicoprofielen drastisch verschillend zijn. En deels om het beleid en de volksgezondheid op dit kritieke en snel evoluerende gebied te ondersteunen, blijven onderzoekers fascinerende verbanden onderzoeken tussen twee van de favoriete geestverruimende drugs van de mensheid.

THC & ALCOHOLGEBRUIK

Er bestaan tegenstrijdige bewijzen over de effecten van cannabis op alcoholgebruik, schrijven de auteurs van een recente studie in het tijdschrift Psychology of Addictive Behaviors. Sommige studies suggereren dat cannabis een substituut is voor alcohol, terwijl andere suggereren dat cannabis alcohol aanvult, waardoor het drinken toeneemt.

Hoofdauteur Hollis Karoly en hoofdauteur Kent Hutchinson, beiden van de Universiteit van Colorado Boulder, hebben de afgelopen vijf jaar meerdere studies uitgevoerd om deze relatie te verhelderen, en hun laatste paper gaat een stap verder door te proberen de relatieve rol van THC en CBD te bepalen.

Daartoe stelden Karoly, Hutchinon en twee andere collega’s van de University of Colorado een naturalistisch, observationeel onderzoek op waarbij 120 cannabis- en alcoholgebruikende volwassenen werden aangewezen om gedurende vijf dagen vrijelijk een van de drie cannabissoorten te gebruiken (overwegend THC, overwegend CBD, of THC en CBD in balans).

Toen de onderzoekers het gerapporteerde alcoholgebruik vóór en tijdens deze vijfdaagse periode vergeleken, stelden ze vast dat CBD-gebruikers minder drankjes per drinkdag dronken, minder dagen alcohol gebruikten en minder dagen alcohol en cannabis samen gebruikten in vergelijking met de andere twee groepen. Interessant genoeg was het niet de aanwezigheid van CBD die het verschil maakte, maar eerder de afwezigheid van THC, aangezien er geen verschillen naar voren kwamen tussen de THC- en THC+CBD-groepen.

Deze bevinding over het belang van THC, en dus de cannabis-high, bij het beïnvloeden van alcoholconsumptie sluit aan bij die van een afzonderlijk onderzoek onder 600 personen dat onlangs werd uitgevoerd door Karoly, Hutchinson, en collega’s. De resultaten daarvan werden in juni gepresenteerd op een (virtuele) bijeenkomst van de Research Society on Alcoholism, maar moeten nog worden gepubliceerd. De onderzoekers stelden vast dat medicinale cannabispatiënten en gebruikers van hoofdzakelijk CBD-producten naar verluidt minder alcohol dronken dan recreatieve gebruikers en gebruikers van cannabis met een hoger THC-gehalte.

CANNABISGEBRUIK ALS SCHADEBEPERKING

Een derde recente studie van hetzelfde team van de Universiteit van Colorado trachtte het effect van cannabisgebruik na te gaan op het totale aantal geconsumeerde dranken en de waarschijnlijkheid van drinkbuien op een bepaalde dag bij 96 personen die in behandeling waren voor een stoornis in het alcoholgebruik.

De resultaten, gepubliceerd in het tijdschrift Addiction, suggereren een omgekeerd evenredig verband tussen cannabisgebruik en alcoholgebruik bij deze zware drinkers. Op dagen dat het alcoholgebruik daalde, steeg het cannabisgebruik. Met andere woorden, op dagen dat mensen cannabis gebruikten, dronken ze ongeveer 29% minder en hadden ze half zoveel kans op een binge-drinking episode als op dagen dat ze geen cannabis gebruikten.

Vanuit een verbodsperspectief of een optiek van geheelonthouding zou dit kunnen worden gezien als het simpelweg vervangen van de ene ondeugd door een andere. Maar vanuit het oogpunt van schadebeperking zou dit kunnen worden gezien als een echte vooruitgang, gezien het bewezen veiligheidsprofiel van cannabis ten opzichte van alcohol.

Interessant is dat deze bevindingen relevant kunnen zijn buiten de context van alcoholbehandelingen en voor de bredere bevolking. Een onlangs in het tijdschrift JAMA Pediatrics gepubliceerde studie heeft aangetoond dat tussen 2002 en 2018 het cannabisgebruik onder jongvolwassenen is toegenomen (zonder een toename van het aantal cannabisgebruiksstoornissen), terwijl alcoholonthouding is toegenomen en problematisch alcoholgebruik is afgenomen, volgens onderzoeksgegevens van 183.000 18- tot 22-jarigen in het hele land.

DE ROL VAN CB1

Dus wat is hier aan de hand? Heel veel, zo blijkt. Er is heel wat werk verricht om uit te zoeken hoe alcohol het endocannabinoïde systeem beïnvloedt, en hoe het endocannabinoïde systeem op zijn beurt alcoholverslaving in de hand werkt. In het bijzonder, zoals de voornoemde studies over THC suggereren, en andere documenten aantonen, wordt aangenomen dat de CB1 receptor – het belangrijkste doelwit van THC – een cruciale rol speelt.

CB1-genpolymorfismen, of variaties, bleken in een recente meta-analyse een verband te hebben met alcoholverslaving. Terwijl het onderzoek naar de relevante paden voortgaat, worden deze receptor en andere componenten van het endocannabinoïde systeem, zoals fatty acid amide hydrolase [FAAH], een belangrijk enzym dat CB1-bindende endocannabinoïden afbreekt, reeds als doelwit genomen bij de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor verslaving aan niet alleen alcohol, maar ook opioïden en tabak.

Nate Seltenrich, een onafhankelijke wetenschapsjournalist uit de San Francisco Bay Area, behandelt een breed scala aan onderwerpen, waaronder milieugezondheid, neurowetenschappen en farmacologie.

Copyright, Project CBD. Mag niet worden herdrukt zonder toestemming.

Voetnoten
1. https://content.apa.org/record/2021-28752-001
2. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/acer.14617
3. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/add.15407
4. https://jamanetwork.com/journals/jamapediatrics/fullarticle/10.1001/jama…