ALS & Cannabinoïden

Geschreven door Stacey Marie Kerr, MD, Hawaiian Ethos Medical Director op 17 maart 2018

Charlie Wedemeyer was een van de grootste atleten van Hawaii toen hij in de jaren 60 op de Punahou School zat. Hij was de quarterback van het football team, maar blonk ook uit in basketbal en honkbal. Charlie werd uitgeroepen tot de Hawaii Prep Athlete van de jaren 1960 en ging daarna football spelen voor Michigan State.

In 1978 was Charlie voetbalcoach aan de Los Gatos High School in Californië toen bij hem de diagnose Amyotrofische Laterale Sclerose (ALS) werd gesteld. Zoals vele atleten voor hem, waaronder de grote Lou Gehrig, zou Charlie Wedemeyer in ALS een gevecht vinden dat hij niet kon winnen.

WAT IS ALS?

ALS (ook bekend als de ziekte van Lou Gehrig) is een fatale motorische neuronziekte, waaraan naar schatting 30.000 Amerikanen lijden. ALS veroorzaakt de degeneratie van zenuwen die vrijwillige spierbewegingen controleren, zoals de zenuwen die ons in staat stellen te kauwen, te spreken en te lopen. Wanneer de zenuwen afsterven, stoppen ze met het verzenden van boodschappen naar de spieren, wat leidt tot geleidelijke verzwakking, stuiptrekking en wegkwijnen.

Patiënten met ALS worden zwak, maar blijven bij bewustzijn. Zij zijn zich volledig bewust van hun voortschrijdende invaliditeit. Uiteindelijk kunnen de hersenen geen vrijwillige bewegingen meer initiëren of controleren. De dood is vaak het gevolg van ademhalingsmoeilijkheden wanneer de zenuwen die de ademhaling regelen, niet meer kunnen functioneren.

We weten niet wat de oorzaak van ALS is. Er is een genetische mutatie die bij 5 tot 10 procent van de patiënten voorkomt, maar de meeste gevallen zijn sporadisch en er zijn geen duidelijke risicofactoren of familiegeschiedenis van de ziekte. Atleten en militairen hebben een hogere incidentie van ALS, maar we zijn niet in staat geweest een duidelijk oorzakelijk verband te vinden voor deze observatie. ALS wordt door het Amerikaanse ministerie van veteranenzaken erkend als een dienstgebonden ziekte.

CONVENTIONELE BEHANDELING VOOR ALS

Er is geen genezing voor ALS bekend. Er zijn door de FDA goedgekeurde geneesmiddelen om de ziekte te behandelen door de schade aan de zenuwen te beperken of door de achteruitgang van de functie te vertragen. Deze medicijnen kunnen het leven verlengen, maar geen van beide medicijnen stopt de ziekte.

Andere voorgeschreven medicijnen worden gebruikt om de symptomen van ALS te behandelen. Spierkrampen, stijfheid en kwijlen komen vaak voor, net als verontrustende oncontroleerbare episodes van lachen of huilen, veroorzaakt door vernietiging van hersenweefsel. Pijn, depressie, slaapproblemen en constipatie kunnen ook met medicijnen worden behandeld, sommige met meer succes dan andere.

CANNABINOIDS: ANTIOXIDANTEN EN NEUROPROTECTANTEN

Zenuwbeschadiging bij ALS wordt veroorzaakt door twee belangrijke factoren: oxidatieve stress en excitotoxiciteit. Cannabis is veelbelovend als hulpmiddel bij het beheersen van een deel van de zenuwschade, omdat is aangetoond dat het in het algemeen beide factoren aanpakt, hoewel er nog geen specifieke onderzoeken naar ALS en cannabis zijn gedaan.

Oxidatieve stress treedt op wanneer er een onbalans is tussen vrije radicalen en antioxidanten in het lichaam. Wanneer de productie van antioxidanten de productie van vrije radicalen niet kan bijhouden, zijn we niet in staat te ontgiften van de schadelijke effecten van vrije radicalen in het lichaam. Cannabis is een bekende antioxidant en helpt de schade aan het zenuwweefsel te verminderen die vrije radicalen kunnen veroorzaken.[1]

Excitotoxiciteit vernietigt zenuwweefsel dat al is aangetast. Wanneer zenuwweefsel beschadigd raakt, komt het aminozuur glutamaat vrij in excessieve, ongecontroleerde hoeveelheden. Deze overmaat leidt tot celdood, een destructief proces dat excitotoxiciteit wordt genoemd. CBD en THC verminderen beide de afgifte van glutamaat, en behoeden zo de neuronen voor excitotoxiteit en celdood.

HET BEWIJS ZIT IN DE OCTROOIEN

De eigenschappen van cannabinoïden zijn bekend en erkend als therapeutisch. De Amerikaanse regering diende in 1999 federaal patent #US 6630507 B1 in dat cannabinoïden specifiek identificeert als antioxidanten en neuroprotectanten:

“De cannabinoïden blijken een bijzondere toepassing te hebben als neuroprotectiva, bijvoorbeeld bij het beperken van neurologische schade na ischemische insulten, zoals beroerte en trauma, of bij de behandeling van neurodegeneratieve ziekten…”[2]

Gezien de neuroprotectieve effecten van cannabinoïden en de anti-spastische effecten van cannabinoïden bij multiple sclerose patiënten, is het niet meer dan logisch om het gebruik ervan bij ALS te overwegen. Preklinisch werk en enkele patiëntenrapporten zijn veelbelovend.

WELK ONDERZOEK BESTAAT ER?

Raman e.a. publiceerden in 2004 een onderzoek waaruit bleek dat THC de progressie van ALS bij muizen vertraagt.[3] Op basis van deze en andere overtuigende onderzoeksgegevens publiceerden Carter e.a. in 2010 een review waarin werd opgeroepen tot klinische studies.

“Uit preklinische gegevens blijkt dat cannabis krachtige antioxidatieve, ontstekingsremmende en neuroprotectieve effecten heeft. Cannabis heeft ook eigenschappen die toepasbaar zijn bij symptoombestrijding van ALS, waaronder analgesie, spierontspanning, bronchodilatatie, speekselreductie, eetlustopwekking en slaapinductie. Klinische proeven met cannabis zijn de volgende logische stap voor de behandeling van ALS, zowel vanuit het oogpunt van ziekteverandering als symptoombestrijding. Op basis van de momenteel beschikbare wetenschappelijke gegevens is het redelijk om te denken dat cannabis de progressie van ALS aanzienlijk zou kunnen vertragen, waardoor de levensverwachting mogelijk wordt verlengd en de totale last van de ziekte aanzienlijk wordt verminderd.”[4]

OMGAAN MET ALS MET CANNABIS

THC en CBD worden beschouwd als de meest nuttige fytocannabinoïden voor patiënten met ALS. Alle klinische feedback die ALS-patiënten geven over het gebruik en de effectiviteit van cannabinoïde medicijnen zal verder onderzoek en de publicatie van goed opgezette klinische studies aanmoedigen.

Stacey Kerr, M.D. is een docent, arts en auteur die woont en werkt in Noord-Californië. Dr. Kerr had een privépraktijk totdat ze besloot fulltime te gaan schrijven en lesgeven. Na enkele jaren samengewerkt te hebben met de Society of Cannabis Clinicians, en de eerste uitgebreide online cursus in cannabinoïde geneeskunde mede ontwikkeld te hebben, is ze nu de medisch directeur voor Hawaiian Ethos. Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd door Hawaiian Ethos.

Bronnen:
1. https://www.projectcbd.org/about/book-excerpt/cannabinoids-and-oxidation
2. https://www.google.com/patents/US6630507
3. Raman et al. 2004. Amyotrophic lateral sclerosis: delayed disease progression in mice by treatment with a cannabinoid. Amyotrophic Lateral Sclerosis & Other Motor Neuron Disorders 5: 33‐39.
4. Carter et al. 2010. Cannabis and amyotrophic lateral sclerosis: hypothetical and practical applications, and a call for clinical trials. American Journal of Hospice & Palliative Medicine 27: 347‐356. doi: 10.1177/1049909110369531